[17] Lato 2023: ciepłe, deficyt deszczu, słabe wiatry

Tegoroczne lato meteorologiczne (VI-VIII) w podsumowaniu jest bardzo ciepłe, zajmuje 11. pozycję w moim rankingu najcieplejszych sezonów letnich.

Średnia temperatura trzech miesięcy (według obliczenia własnego) wynosi 20,23°C na stacji Warszawa-Okęcie. To wartość wyższa o 1,33 stopnia od średniej najnowszego 30-letniego okresu referencyjnego 1991-2020, i aż o 2,40 st. powyżej górnej granicy normy dla 30-lecia 1971-2000. To ostatnie porównanie wykazuje jak bardzo tegoroczny sezon odbiega od tego, co było normą w XX wieku. Wszystkie trzy miesiące są powyżej górnej granicy normy dla okresu 1991-2020 (czerwiec +0,4 st., lipiec +0,3, sierpień +2,0). W stosunku do okresu 1971-2000 jest to odpowiednio +1,6, +2,0, +2,9 st.

Najniższą temperaturę lata odnotowano 3 czerwca (4,2°C), najwyższą – 15 sierpnia (34,3°C).

Poniższy wykres ukazuje wzrost temperatury sezonu letniego od 1881 roku (wg linii trendu) od ok. 17,1°C do ok. 18,6°C. Najzimniejsze lato przypada na rok 1923 (15,40°C), najcieplejsze – 2019 (21,07°C). Ostatnie z mojej kategorii skrajnie chłodnych (Tśr < 17,0°C) było w roku 1993 (16,53°C).

Trwający do dziś trend ocieplenia ma swoje początki w dekadzie lat 1980-tych. Zrównoważenie i systematyczność tej tendencji są wręcz uderzające, co może wskazywać na perspektywę jej kontynuacji w najbliższej przyszłości. Od 1993 roku każda kolejna korekta trendu jest cieplejsza od poprzedniej.

Dane bazowe: OA-SMW-TNW-PIM- PIHM-IMGW-IMGW/PIB. Seria homogeniczna. Opracowanie VarsoviaKlimat.pl.

Liczba dni gorących/upalnych (Tmax≥25,0°C) wynosi tego lata 57, czyli dużo więcej niż wynosi średnia (40) dla okresu 1991-2020. Dni z bardzo ciepłymi/tropikalnymi nocami (Tmin≥15,0°C) jest 44 (norma 32).

Suma opadu atmosferycznego latem 2023 roku to 177,0 mm wody, a więc jest wyraźnie niższa od normalnej (206,7 mm); w dodatku jego rozkład w miesiącach jest niekorzystny, gdyż w czerwcu spadło tylko 66% opadu normalnego, w lipcu jeszcze mniej bo 56%, dopiero w sierpniu (zwłaszcza pod koniec miesiąca) deficyt sezonowego opadu został zmniejszony (sierpień 147%), jednak stało się dopiero pod koniec lata, gdy obfity deszcz był mniej potrzebny dla sezonowego wzrostu roślin. Dni z mierzalnym opadem było 37, o jeden ponad normę. Najwyższy opad dobowy wyniósł 29,0 mm (30 sierpnia). Dni z burzą (grzmotami) było niewiele, bo tylko 13 (przeciętna liczba to 18); w medialnych zapowiedziach było ich znacznie więcej.

Średnia wilgotność względna powietrza tego lata to 64,4%, o prawie 5 punktów procentowych niższa od normalnej, najniższa od 2019 roku.

Średnie zachmurzenie nieba tego lata wynosi 57,3% w Warszawie i jest większe od przeciętnego (55,6%), największe latem od 2017 roku. Relatywnie najbardziej pochmurny był sierpień (59% wobec normalnego 53%) co może zaskakiwać, gdyż był to najcieplejszy miesiąc. Najmniej zachmurzenia ma czerwiec (54% wobec 58%). Ogólne usłonecznienie w całym sezonie (wg obliczenia własnego) wynosi 732,6 godzin, czyli jest prawie równe średniemu wieloletniemu (735,0).

Średnia prędkość wiatru (9,4 km/h), jest o 2,5 km/h niższa od przeciętnej dla tej pory roku. W opracowanym przeze mnie okresie (od 1947 roku) nie ma sezonu letniego o tak niskiej wartości (dotychczasowy rekordzista z roku 1955 ma 9,5 km/h). Nie było żadnego gwałtownego incydentu pogodowego w stolicy (wichury, gradobicia) którzy wyrządziłby szkody (jeśli nie liczyć ulewy z 30 sierpnia, która w dość podejrzanych okolicznościach spowodowała zalanie części trasy S-8).

Średni stan wody wiślanej (punkt pomiarowy Bulwary godz. 6:00) latem 2023 wynosi 89 cm, jest więc bardzo niski; niskie poziomy panują latem od 2015 roku. Najwyższy stan wody był 11 sierpnia (222 cm), najniższy 15 i 17 lipca (52 cm).

Lato 2023 roku nie przyniosło istotnej poprawy w zakresie wieloletniego deficytu wilgoci w środowisku regionu warszawskiego. Raczej go pogłębiło.

VarsoviaKlimat.pl

*****

(Obliczenia parametrów meteorologicznych dokonane przez autora i na jego odpowiedzialność na podstawie danych obserwacyjnych IMGW-PIB ze stacji meteorologicznej na lotnisku międzynarodowym Okęcie i innych źródeł, a także obserwacji własnych).