[9] Lato 2021 było bardzo ciepłe. Zajęło jedenaste miejsce w rankingu!

Narzekań na tegoroczne lato było u nas chyba jeszcze więcej, niż na wiosnę. W czerwcu narzekano, że za gorąco. W lipcu – że za dużo pada, a w sierpniu – że za dużo pada i jest zimno. A ponieważ w ocenach historii pogody zwykle jest tak, że późniejsze wspomnienia przesłaniają wcześniejsze, to część rodaków uznała, że całe lato (czerwiec-lipiec-sierpień) był mokre i zimne. Ten pierwszy wniosek jest zgodny z prawdą, ten drugi – nie. Gdy oceniamy całość lata, pod uwagę trzeba brać w podsumowaniu wszystkie trzy miesiące, a nie jeden czy dwa z nich. I tu podstawowym kryterium oceny jego ciepłoty jest średnia temperatura tychże trzech miesięcy. Gorące miesiące – czerwiec z lipcem przesądziły o tym, że mimo dużo chłodniejszego sierpnia, całe lato zajęło 11. miejsce w moim rankingu najcieplejszych!

Średnia temperatura trzech miesięcy (według obliczenia) wyniosła 19,90°C na stacji Warszawa-Okęcie. To wartość wyższa o 1 stopień od średniej najnowszego 30-letniego okresu referencyjnego 1991-2020 i aż o 2,53 st. od wartości tegoż parametru dla okresu 1961-1990. Temperatura czerwca +2,5 st. w stosunku do normalnej, lipca +2,3. Szansę na rekordowo ciepłe lato zniweczył chłodny sierpień (-1,8 st.); warto jednak zauważyć, że odchylenie sierpnia wobec normy 1961-1990 wyniosło tylko -0,1 st. Najwyższą temperaturę lata odnotowano 14 lipca (32,9°C), a najniższą 1 czerwca (6,4°C).

Poniższy wykres ukazuje wzrostowy trend temperatury sezonu letniego od połowy XX wieku. W okresie 1951-1991 wszystkie sezony letnie są chłodniejsze od tegorocznego.

Dane: przetworzone dane IMGW-PIB. VarsoviaKlimat.pl.

Liczba dni gorących/upalnych (Tmax≥25,0°C) wyniosła tego lata 47, czyli o 4 więcej niż wynosi średnia dla okresu 1991-2020; w czerwcu było 19, w lipcu 22, w sierpniu tylko 6 (zamiast normalnych 14). Dni chłodnych (Tmax<20,0°C) było w czerwcu tylko 2, w lipcu żaden (to się bardzo rzadko zdarza, ostatnio w roku 2006), za to w sierpniu aż 13 (ostatnio tak wiele było w roku 1993). W sumie dni chłodnych jest 15, czy tyle co normalnie. Tę ostatnią statystykę „nadrobił” swoimi chłodami sierpień.

Lato 2021 było bardzo mokre. Suma opadu atmosferycznego wyniosła 380,5 mm wody, lokując ten sezon w czołówce najbardziej deszczowych – na siódmym miejscu w moim historycznym rankingu. Jest to aż 184% normy! Opady skupiły się (głównie w postaci gwałtownych ulew i burz) w lipcu i sierpniu. Dni z mierzalnym opadem było 39, tylko o 3 więcej niż normalnie. Najwyższy opad dobowy wyniósł 37,1 mm (16 sierpnia). Dni z burzą (grzmotami) wystąpiły w 19 dniach, tylko o 1 więcej niż normalnie; jednak bardzo burzowa była pierwsza połowa lipca.

Średnia wilgotność względna powietrza wyniosła latem 71,6%, to najwyższa wartość od roku 2011; na stosunkowo wysoką wilgotność decydujący wpływ miały wilgotne miesiące lipiec i sierpień (zwłaszcza ten drugi). Czerwiec był suchszy.

Średnie zachmurzenie nieba wyniosło 56% w Warszawie, czyli bardzo zbliżone do normalnego, jednak zachmurzenie ulegało silnym wahaniom: czerwiec był stosunkowo pogodny (44%), a sierpień bardzo pochmurny (66%). Ogólne usłonecznienie w całym sezonie (wg obliczenia) wyniosło 757,5 godzin, czyli w granicach normalnego (103% średniego wieloletniego). Duże usłonecznienie miał czerwiec, a przeciwnie bardzo małe – sierpień (175,8 h, poprzednio jeszcze mniej słoneczny sierpień był w roku 2006).

Średnia prędkość wiatru latem (10,3 km/h) jest bardzo niska, poprzednie jeszcze mniej wietrzne lato było w roku 1964.

Średni stan wody wiślanej (punkt pomiarowy Bulwary godz. 6:00) latem 2021 – pomimo obfitych deszczów w lipcu i sierpniu – wyniósł tylko 107 cm, czyli o 81 cm mniejszy od średniego za okres 1991-2020. Najwyższy stan wody był 11 sierpnia (232 cm), najniższy 25 czerwca (60 cm).

Tegoroczne lato wydaje się potwierdzać, że w ramach trwającego ocieplenia klimatycznego ciągle jest możliwe występowanie „zaskakująco” chłodnych miesięcy (zwłaszcza w stosunku do nowych norm). Przewagę jednak mają miesiące ciepłe, a nawet bardzo ciepłe. Kontynuowany jest też zauważalny trend w kierunku w kierunku wzrostu sum opadowych.

VarsoviaKlimat.pl

*****

(Obliczenia parametrów meteorologicznych dokonane przez autora i na jego odpowiedzialność na podstawie danych obserwacyjnych IMGW-PIB ze stacji meteorologicznej na lotnisku międzynarodowym Okęcie i innych źródeł, a także obserwacji własnych).