Rok 2022 był bardzo, w rzeczy samej – skrajnie ciepły, w moim historycznym rankingu ciepłoty zajmuje miejsce piąte; wyżej odeń stoją tylko lata 2019, 2020, 2018 i 2015. To wielce znaczące, że wszystkie te roczniki są tak niedawne; warto też wiedzieć, że tylko tych pięć czołowych ma średnie temperatury o wartości dwucyfrowej (z dokładnością do jednej setnej stopnia).
Jak bardzo rok ten odstaje od wartości „tradycyjnych” panujących niemal do końca XX wieku, ukazuje poniższy wykres. Rok ubiegły został porównany do norm okresu referencyjnego 1961-1990, jeszcze niedawno traktowanego jako podstawowy punkt odniesienia do analizy współczesnego klimatu.
Jak widać, dwa miesiące – kwiecień i wrzesień – są nawet stosunkowo chłodne w roku 2022 w porównaniu do przywołanej normy. I co z tego? To o wiele za mało, by „przyhamować” ogólnie bardzo ciepły obraz ubiegłego roku. Jest to też dowód wskazujący jak mylne jest negowanie faktu ocieplenia klimatycznego po sporadycznym wystąpieniu jednego czy drugiego chłodnego miesiąca.
Dane bazowe IMGW-PIB, opracowanie VarsoviaKlimat.pl.
Zestaw podstawowych parametrów („stan normalny” oznacza wartości średnie z okresu 1991-2020):
Temperatura powietrza średnia
Średnia temperatura roku (kalendarzowego) /10,02°C/ wyższa od stanu normalnego o 0,98°C.
Uważając miesiące: grudzień (2021 roku), styczeń i luty za miesiące zimowe; marzec, kwiecień i maj za wiosenne; czerwiec, lipiec i sierpień za letnie; a wrzesień, październik i listopad za jesienne, wypada:
temperatura zimy /1,20°C/ wyższa o 1,92°C,
temperatura wiosny /8,27°C/ niższa o 0,66°C,
temperatura lata /20,57°C/ wyższa o 1,67°C,
temperatura jesieni /9,53°C/ wyższa o 0,50°C, od temperatur tych pór w stanie normalnym.
Temperatury skrajne
Najwyższa dobowa Tmax w dniu 1 lipca /35,6°C/ wyższa od średniej o 3,4°C.
Najniższa dobowa Tmax w dniu 19 grudnia /-5,4°C/ wyższa od średniej o 0,3°C.
Najwyższa dobowa Tmin w dniu 1 lipca /20,7°C/ wyższa od średniej o 1,3°C.
Najniższa dobowa Tmin w dniu 14 grudnia /-14,3°C/ wyższa od średniej o 3,5°C.
Ostatni przymrozek wiosenny przypadł 13 kwietnia (-0,4°C), a pierwszy w jesieni 18 listopada (-2,6°C).
Ciśnienie atmosferyczne
Średnie ciśnienie atmosferyczne roczne (na poziomie morza) /1017,1 hPa/ wyższe od stanu normalnego o 1,0 hPa.
Najwyższe w dniu 20 marca /1046,1 hPa/ wyższe od średniego o 3,6 hPa.
Najniższe w dniu 17 lutego /987,7 hPa/ wyższe od średniego o 0,4 hPa.
Wilgotność względna powietrza
Średnia wilgotność względna wynosi 73,1%; jest o 3,9% mniejsza od normalnej. Najniższa: marzec (57,8%), najwyższa: listopad (88,6%).
Opad atmosferyczny
Całoroczna suma opadu atmosferycznego wynosi 459,7 mm wody, z czego w postaci stałej (głównie śniegu) 36,8 mm (8,0% całości opadu). Największy opad wystąpił w lipcu (96,1 mm), najmniejszy w marcu (1,7 mm). Roczna suma opadu jest niska, gdyż wynosi 83% normalnego. Dni z mierzalnym opadem (≥0,1 mm/dobę) było 151. Największy opad dobowy: 21,4 mm (30 lipca). Gradobicia nie odnotowałem.
Burze
Dni z burzą (grzmotami): 17. Pierwsza w roku burza była 17 stycznia. Ostatnia: 24 sierpnia.
Śnieg (dot. sezonu śniegowego 2021/2022, w nawiasach wartości normalne)
Suma sezonowej pokrywy śnieżnej: 94 cm (400).
Suma opadu śnieżnego w sezonie: 29 cm (52).
Najwyższa pokrywa śnieżna: 15 cm (2 kwietnia). (19).
Liczba dni z pokrywą śnieżną (min. 1 cm): 37 (48).
W sezonie 2021/2022 pierwszą pokrywę śniegu (min. 1 cm) notowano dnia 27 listopada, ostatnią – 4 kwietnia.
Zachmurzenie / usłonecznienie
Przy średnim rocznym zachmurzeniu 64,5% (norma 64,3%), rok 2022 można w ogólności uznać za przeciętnie zachmurzony. W całym roku było dni (całkowicie/prawie) bezchmurnych 42 (norma 39), z niewielkim zachmurzeniem 61 (70), z zachmurzeniem umiarkowanym 124 (113), dużym 109 (119), całkowitym 29 (24). Usłonecznienie (wg obliczenia własnego) wyniosło 1777,8 godzin (43,2% możliwego).
Wiatr
Średnia całoroczna prędkość wiatru: 12,2 km/h (norma 13,3 km/h).
Najbardziej wietrznym miesiącem był styczeń (16,8 km/h), najmniej – październik (9,6 km/h).
Dni z silnym wiatrem (średnia prędkość dobowa v≥ 20,0 km/h): 28 (norma 47).
Najbardziej wietrzny dzień: 30 stycznia (średnia dobowa prędkość wiatru 36,6 km/h).
Najsilniejszy poryw: 93,5 km/h (17 stycznia).
Tylko styczeń i lipiec były bardziej wietrzne niż normalnie, ogólnie rok był mniej wietrzny niż przeciętnie. Wichry spowodowały niże „Hannelore” (17/01) i „Nadia” (30/01), jednak dopiero niże „Ylenia” i „Eunice” (w dniach 17-19/02) miały charakter zbliżony do tradycyjnego „orkanu”; powstały wtedy pewne szkody, m.in. straty w drzewostanie Lasu Kabackiego.
Rzeka Wisła
Średnia całoroczna wysokość wody na rzece Wiśle (punkt pomiarowy Bulwary) wyniosła 98 cm, co jest wartością rekordowo niską dla zbadanego przeze mnie okresu 1991-2022; rzecz jasna, w ciągu roku dominowały niskie stany wody. Najwyższy stan uśredniony: luty (198), najniższy: sierpień (zaledwie 39 cm, to rekord niskiego stanu miesiąca dla wspomnianego okresu).
Dane dotyczące poziomu wody wiślanej potwierdzają pogłębianie się wieloletniego zachwiania klimatycznego bilansu wodnego środkowego Mazowsza.
VarsoviaKlimat.pl
*****
(Obliczenia uśrednionych parametrów meteorologicznych dokonane przez autora na jego odpowiedzialność, na podstawie danych obserwacyjnych IMGW-PiB ze stacji meteorologicznej na lotnisku międzynarodowym Okęcie i innych źródeł, a także obserwacji własnych. Obliczone parametry mogą się niekiedy nieznacznie różnić od wartości oficjalnie publikowanych przez IMGW-PIB).