[56] Styczeń 2024: a jednak ciepły, i bardzo mokry

Średnia temperatura tegorocznego miesiąca jest „tylko” o 1,4 st. wyższa od wartości okresu referencyjnego 1991-2020, ale aż o 3,2 st. od okresu 1961-1990. Ten styczeń ma też bardzo wysoką sumę opadu. Mogę powtórzyć słowo w słowo to, co napisałem rok temu o styczniu 2023, a mianowicie: tak temperatura stycznia, jak i pokaźna suma opadu – w zdecydowanej większości deszczu – stanowią kontynuację trendów pogodowo-klimatycznych związanych z ociepleniem klimatu, które trwa i rozwija się u nas od wielu lat. Kiedyś (upraszczając) typowy styczeń bywał miesiącem z przewagą mrozu/śniegu przerywanego niezbyt wyrazistymi odwilżami, a teraz proporcja jakby się odwróciła: miewamy długotrwałe aury bardzo łagodne, zupełnie bezśnieżne, przerywane od czasu do czasu krótkimi epizodami mrozu/śniegu.

Barometr średni miesięczny do poziomu morza sprowadzony wynosi 1015,7 hPa, jest więc niższy od przeciętnego (1018,0 hPa). Ciśnienie atmosferyczne sięgnęło najwyżej w dniu 9-ego (1038,5 hPa, o 1,6 hPa powyżej normalnego dla tego parametru), najniżej spadło 15-16 (991,3 hPa, o 2,9 hPa niższe od normalnego minimum). Zmiany ciśnienia były w tym miesiącu częste, znaczne i gwałtowne, co nie wpływało dobrze na samopoczucie wielu osób.

Średnia temperatura stycznia to -0,2°C, czyli o 1,4 stopnia powyżej wieloletniej (1991-2020). Średnia Tmax wyniosła 2,2°C, Tmin -2,7°C. Najcieplejszy dzień: 4, jego średni ciepłostan 6,4°C; najchłodniejszy zaś 8 (-11,1°C). Maximum absolutne 8,9°C (dnia 3), minimum -15,1°C (9).

Wilgotność względna średnia miesięczna – biorąc 100% za maximum, czyli zupełne nasycenie powietrza parą wodną – wynosi 81,9%, jest więc niższa od normalnej o 5,1% (mimo wysokiej sumy opadu atmosferycznego). Najwilgotniejszy dzień: 1 (średnia wilgotność 97,0%), najsuchszy: 22 (tylko 53,5%); jest to rekordowo niska wartość (na stacji Okęcie) dla stycznia. Mgiełka smogowa wisiała nad miastem (zwłaszcza w godzinach porannych) w dniach 10 i 17-ego, co miało wyraźny związek z dwucyfrowym mrozem, pogodnym niebem i brakiem wiatru (czego skutkiem była inwersja termiczna w atmosferze, powodująca osiadanie powietrza na niewielkiej wysokości nad ziemią, co sprzyja jego zanieczyszczeniu dymem i pyłem).

Dni parne (średnia temperatura punktu rosy ≥16,0°C) nie występują u nas w styczniu.

Stan nieba: dni całkiem/prawie bezchmurnych 2, pogodnych 2, umiarkowanie chmurnych 5, chmurnych 20, całkowicie zachmurzonych 2. Średnie zachmurzenie nieboskłonu wynosi 78%, jest więc prawie równe normalnemu (77%). Usłonecznienie w styczniu (39,8 h wg własnego obliczenia) jest niemal równe średniemu wieloletniemu i wynosi 17% możliwego. Aura słoneczna panowała w dniach 8-10 (naznaczonych niestety smogiem), oraz 16-17, 19, 29-30.

Suma opadu atmosferycznego wynosi 65,1 mm i jest ponad dwukrotnie większa od normalnej (31,5 mm), co jest zgodne z długotrwałym trendem wzrostu opadów styczniowych w trakcie ocieplenia klimatycznego. Czerwiec i lipiec ubiegłego lata miały znacznie mniejsze sumy (odpowiednio 42,2 i 46,2 mm). Z wymienionego opadu 13,3 mm (20%) miało postać śniegu. Największy opad dobowy: 13,4 mm (3). Dni z opadem było 22 (przeciętnie 16), najwięcej od 2015 roku. Dni z burzą (grzmotami) nie było. Nie odnotowałem gradu ani krupy śnieżnej.

Suma opadu śnieżnego wynosi 14 cm (bliska przeciętnej). Suma mierzalnej pokrywy śniegu na ziemi – 123 cm (najwyższa od 2017 roku); to nie jest mało (mediana wieloletnia to 69 cm). Śnieg leżał na ziemi przez 18 dni (średnia liczba to 14). Najwięcej go było (najwyższa pokrywa) w dniu 21-ego – 12 cm (30-letnia mediana dla stycznia to 8 cm).

Popularne media często zapowiadały niszczycielskie wichry w styczniu, a jednak średnia prędkość wiatru w tym miesiącu (13,1 km/h) jest o 2,1 km/h mniejsza od normalnej. Stosunkowo silnymi wiatrami wyróżniły się dni 25-27 (max średnia prędkość dobowa 26,3 km/h); najmocniejsze porywy nie osiągały 70 km/h.

W styczniu dominowały wiatry z kierunków zachodnich. W dniach 6-8 wiatry północno-wschodnie sprowadziły mróz.

Średni stan wody wiślanej (punkt pomiarowy Bulwary o godz. 6:00) – 245 cm; to najwyższy poziom w jakimkolwiek miesiącu od czerwca 2013 roku. Najniższy poziom miesiąca to 180 cm (w dniu 21-ego), najwyższy 335 cm (31). Na poprawę bilansu wodnego wpłynęły znaczne opady deszczu/śniegu na nizinach, oraz śniegu w górach.

W zakresie średniej temperatury i sumy opadu atmosferycznego, styczeń 2024 jest najbliżej porównywalny do stycznia 1923.

VarsoviaKlimat.pl

*****

(Obliczenia parametrów meteorologicznych dokonane przez autora na jego odpowiedzialność, na podstawie danych obserwacyjnych IMGW-PIB ze stacji meteorologicznej na lotnisku międzynarodowym Okęcie i innych źródeł, a także obserwacji własnych. Obliczone parametry mogą się różnić od wartości oficjalnie publikowanych przez IMGW-PIB).