Polish
English
French
German
Russian
SpanishTegoroczny wrzesień był – podobnie jak sierpień – znacznie cieplejszy niż przeciętnie, z dość wysoką sumą opadu. Mimo to, mieliśmy w tym miesiącu do czynienia z formalną suszą atmosferyczną (20 kolejnych dni bezopadowych).
Barometr średni miesięczny do poziomu morza sprowadzony wyniósł 1017,2 hPa, ciśnienie atmosferyczne było więc nieco wyższe od przeciętnego (o 0,8 hPa). Przez pierwsze dwie dekady miesiąca dominowało wysokie ciśnienie. Niże zapanowały w ostatnim tygodniu września, przynosząc obfite deszcze. Ciśnienie sięgnęło najwyżej w dniach 14-15 (1028,2 hPa), najniżej spadło 26 (995,3 hPa). Najwyższe ciśnienie nie było więc skrajnie wysokie, natomiast tak niskie najmniejsze ciśnienie jest rzadkim zjawiskiem; ostatnio pojawiło się we wrześniu w roku 1998. Ten spadek ciśnienia w dniach 26-27 był skutkiem zablokowania nad Europą środkową niżów „Youngme” i „Xyla”, który sprowadziły ulewny deszcz (34 mm opadu w dwóch dniach).
Średnia temperatura albo ciepłostan tegorocznego września to 15,7°C, czyli aż o 2,0°C powyżej średniej z okresu 1981-2010; co oznacza, że trwająca od 2014 roku nieprzerwana seria ciepłych wrześni dalej trwa. Średnia Tmax wyniosła 21,0°C (+2,7 st. wobec przeciętnej), średnia Tmin 10,4°C (+1,4 st.).
Najcieplejszym dniem był 16, jego średni ciepłostan 21,1°C; najchłodniejszym zaś 27 (10,3°C). Maximum absolutne 28,7°C (dnia 16), minimum 4,0°C (19 nad ranem). Obie te wartości przewyższają przeciętne z okresu 1981-2010 (odpowiednio +2,7 st., +1,6 st.).
Wilgotność względna średnia miesięczna – biorąc 100 za maximum, czyli zupełne nasycenie powietrza parą wodną – wyniosła 77,0%, była więc niższa od normalnej (1981-2010) o 2,4 punktów procentowych. Najwilgotniejsze dni to 1-2 i 27 (ich średnia wilgotność powyżej 90%), najsuchszy 20 (64,6%). Dni odczuwalnie parnych było 3 (średnia temperatura punktu rosy ≥ 16,0 st.).
Stan nieba: dni całkiem/prawie bezchmurnych 7, pogodnych 5, umiarkowanie chmurnych 12, chmurnych 6, całkowicie zachmurzonych 0. Średnie zachmurzenie nieba wyniosło 51%, było więc wyraźnie mniejsze od typowego (60%); usłonecznienie (178,2 godzin) znacznie większe od średniego (144,8 h). Bardzo pogodnym niebem i dużym usłonecznieniem wyróżnił się okres 9-23 września; przeciwnie, dużym zachmurzeniem i obfitym deszczem odznaczyło się pięć ostatnich dni, dając nam przedsmak prawdziwej jesieni.
Suma opadu atmosferycznego (z deszczu) wyniosła 63,7 mm, to znaczny opad, bo o ponad 16 mm większy od przeciętnego z okresu 1981-2010. Dni z mierzalnym opadem (min. 0,1 mm) było jednak tylko 7, choć średnio jest 12. Burza (z grzmotami) wystąpiła w jednym dniu (5), połączona z gwałtowną półgodzinną ulewą i porywistym wiatrem. Jednak gradobicia w moim rejonie we wrześniu nie zaobserwowałem.
Jak wspomniałem, dni z opadem było niewiele, a w dodatku aż 68% sumy opadu całomiesięcznego przypadło na zaledwie dwa dni (5, 26); oba te czynniki potwierdzają długotrwałą tendencję klimatyczną w kierunku koncentracji opadów atmosferycznych w krótszych przedziałach czasowych. Ogólnie pada rzadziej niż kiedyś, ale jak już pada, to bardziej obficie (w uśrednieniu); okresy posuszne są coraz bardziej wyraziste, parowanie silniejsze, ze szkodą dla środowiska i rolnictwa Mazowsza.
Poza wspomnianą burzą w dniu 5-ego, silniejszym wiatrem 17-ego, oraz niezbyt silnymi powiewami w deszczowym okresie 26-30, atmosfera we wrześniu była bardzo spokojna. Dowodzi tego bardzo niska średnia całomiesięczna prędkość wiatru (9,9 km/h); wartości tak niskiej nie było we wrześniu od roku 1982. Z wyjątkiem kilku dni deszczowych, gdy wiało głównie z zachodu, zdecydowanie dominował w tym miesiącu wiatr z kierunków wschodnich, przynoszących aurę pogodną i ciepłą, zwłaszcza w dniach 20-26, gdy to można było mówić o ostatnim (?) akordzie pogody prawdziwie letniej.
Wczesnojesienne mgły i zamglenia poranne pojawiały się kilkakrotnie, wyróżnił się pod tym względem dzień 2 września.
Średni poziom wód wiślanych (punkt pomiarowy Bulwary o godz. 6:00) wyniósł 61 cm, był więc bardzo niski, co stanowi dowód, że intensywne opady w końcu miesiąca – podobnie jak te, co wystąpiły pod koniec sierpnia – nie wystarczyły aby istotnie zmienić, czyli poprawić sytuację hydrologiczną w rejonie stolicy. Najwyższy stan wody wiślanej (12 września) wyniósł zaledwie 91 cm, a najniższy (37 cm) w dniu 26.
Trzeba ponownie zwrócić uwagę, że w okresie 6-25 września nie spadła w Warszawie ani kropla deszczu, co wyczerpuje oficjalną definicję suszy atmosferycznej w Polsce (minimum 20 kolejnych dni bezopadowych). W dodatku był to okres bardzo słoneczny i ciepły, co nasilało parowanie. Dlatego nie można sklasyfikować września jako miesiąca wilgotnego w szerokim rozumieniu tego pojęcia, mimo stosunkowo wysokiej sumy opadu.
W swoich podstawowych parametrach termiczno-opadowych, tegoroczny wrzesień jest podobny do września roku 2015.
VarsoviaKlimat.pl
*****
(Obliczenia parametrów meteorologicznych dokonane przez autora na jego odpowiedzialność na podstawie danych obserwacyjnych IMGW-PIB ze stacji meteorologicznej na lotnisku międzynarodowym Okęcie i innych źródeł, a także obserwacji własnych. Obliczone parametry mogą się różnić od wartości oficjalnie publikowanych przez IMGW-PIB).
