Rok temu, w raporcie corocznym pisałem: „Rok 2023 okazał się jeszcze cieplejszym od swojego poprzednika 2022, który w moim historycznym rankingu ciepłoty zajął (rok temu) miejsce piąte; obecnie jest na szóstym gdyż na drugie wskoczył właśnie 2023. Oto pierwsza dziewiątka rankingu: 2019, 2023, 2020, 2018, 2015, 2022, 2014, 2008, 2016. Wszystkie te lata z XXI wieku! To nie przypadek.”
Dalej pisałem: „Poniższy wykres (1) średnich temperatur miesięcznych, gdy mu się dobrze przyjrzeć, jest wręcz szokujący. Aż cztery kolejne miesiące 2023 roku – czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień – mają temperatury wyższe od normalnej dla lipca (najcieplejszego miesiąca w roku) dla okresu 1971-2000! Zresztą, cieplejsze od tejże średniej wieloletniej były wszystkie miesiące z wyjątkiem maja, który był minimalnie chłodniejszy (-0,1 stopnia). Średnia temperatura całego roku przewyższa normalną dla końcówki XX wieku o 2,48 stopni Celsjusza.”
Skoro rok temu byłem zszokowany, to co mam napisać o kolejnym 2024? Minął rok – i jego poprzednik (2023) już nie zajmuje miejsca drugiego, tylko trzecie. Z wyjątkiem stycznia i października, wszystkie pozostałe miesiące były cieplejsze niż w roku 2023, a Tśr całoroczna przewyższa poprzednika aż o 1,05 stopnia!
Linia średniej temperatury okresu referencyjnego 1961-1990 (do końca XX stulecia uważanego za miarodajny) wobec roku 2024 wygląda, jakby dotyczyła stacji położonej kilkaset km na północ od „obecnej” Warszawy (wyk. 1). Dramatyczne zmiany dotyczą wszystkich miesięcy roku. Jeśli ktoś ma odwagę, to niech się przyjrzy średniej temperaturze tegoż okresu i roku 2024 dla lutego. To są dwie różne strefy klimatyczne.
Wykres 1.
Dane bazowe IMGW-PIB, opracowanie VarsoviaKlimat.pl.
ZESTAW PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW („stan normalny” oznacza wartości średnie z okresu 1991-2020):
Temperatura powietrza średnia
Średnia temperatura roku kalendarzowego /11,73°C/ wyższa od stanu normalnego o 2,69°C.
Uważając miesiące: grudzień (2023 roku), styczeń i luty za miesiące zimowe; marzec, kwiecień i maj za wiosenne; czerwiec, lipiec i sierpień za letnie; a wrzesień, październik i listopad za jesienne, wypada:
temperatura zimy /2,60°C/ wyższa o 3,32°C,
temperatura wiosny /11,93°C/ wyższa o 3,00°C,
temperatura lata /21,07°C/ wyższa o 2,17°C,
temperatura jesieni /11,00°C/ wyższa o 1,97°C, od temperatur tych pór w stanie normalnym.
Temperatury skrajne
Najwyższa dobowa Tmax w dniu 10 lipca /35,3°C/ wyższa od średniej o 1,6°C.
Najniższa dobowa Tmax w dniu 8 stycznia /-9,3°C/ wyższa od średniej o 1,2°C.
Najwyższa dobowa Tmin w dniu 11 lipca /23,4°C/ wyższa od średniej o 3,2°C.
Najniższa dobowa Tmin w dniu 9 stycznia /-15,1°C/ wyższa od średniej o 2,7°C.
Ostatni przymrozek wiosenny przypadł 26 kwietnia (-1,5°C), pierwszy w jesieni: 3 listopada (-2,8°C).
Ciśnienie atmosferyczne
Średnie ciśnienie atmosferyczne roczne (na poziomie morza) /1016,0 hPa/ niższe od stanu normalnego o 0,1 hPa.
Najwyższe w dniu 26 grudnia /1039,7 hPa/ niższe od średniego o 2,8 hPa.
Najniższe w dniu 20 listopada /989,7 hPa/ wyższe od średniego o 2,4 hPa.
Wilgotność względna powietrza
Średnia wilgotność względna wynosi 71,9%; jest o 5,1% mniejsza od normalnej. Najniższa: maj (51,9%), najwyższa: grudzień (86,8%).
Parność (dni parne: śred. dob. temp. punktu rosy [TPR] ≥16,0°C)
Liczba dni parnych: 26 (+6 wobec średniej wieloletniej).
Średnia roczna TPR: 6,1°C (norma 4,5°C).
Opad atmosferyczny
Całoroczna suma opadu atmosferycznego wynosi 524,9 mm wody, z czego w postaci stałej (głównie śniegu) 17,3 mm (3,3% całości opadu). Największy opad wystąpił w sierpniu (103,4 mm), najmniejszy w maju (17,5 mm). Roczna suma opadu jest nieco mniejsza od normalnej, gdyż wynosi 95% tejże. Dni z mierzalnym opadem (≥0,1 mm/dobę) było 144 (+10). Największy opad dobowy: 93,8 mm (19 sierpnia, jest to historyczny rekord). Nie odnotowałem gradu.
Interesujący jest wykres przebiegu sum opadowych. Różni się bardzo istotnie od „tradycyjnego” wzorca (przykładowo okres 1961-1990), w którym sumy opadowe systematycznie wzrastały od zimowego minimum do letniej kulminacji, po czym następował spadek do grudniowego minimum (dla drugiego półrocza). Jednak w roku 2024 sumy zimowe są dużo wyższe od normalnych, a w okresie maj-lipiec – znacznie niższe. Co oznacza, że w czasie najsilniejszej operacji słonecznej sumy są niekorzystnie małe, skutkując wysuszaniem gleby w kluczowym czasie sezonu wegetacyjnego.
Stały czytelnik niniejszego bloga może zauważyć, że treść powyższego akapitu do złudzenia przypomina tekst który zamieściłem rok temu w raporcie dotyczącym aury 2023 roku… no właśnie.
Wykres 2.
Dane bazowe IMGW-PIB, opracowanie VarsoviaKlimat.pl.
Burze
Dni z burzą (grzmotami): 17 (-10 wobec normy). Pierwsza w roku burza była 16 marca. Ostatnia: 19 sierpnia.
Śnieg (dot. sezonu śniegowego 2023/2024, w nawiasach wartości normalne)
Suma sezonowej pokrywy śnieżnej: 180 cm (400).
Suma opadu śnieżnego w sezonie: 26 cm (52).
Najwyższa pokrywa śnieżna: 12 cm (21 stycznia). (19).
Liczba dni z pokrywą śnieżną (min. 1 cm): 31 (48).
W sezonie 2023/2024 pierwszą pokrywę śniegu (min. 1 cm) notowano 22 listopada, ostatnią – 23 stycznia.
Zachmurzenie / usłonecznienie
Przy średnim rocznym zachmurzeniu 66,2% (norma 64,3%), rok 2024 można w ogólności uznać za nieco bardziej chmurny niż przeciętnie bywa. W całym roku było dni (całkowicie/prawie) bezchmurnych 35 (norma 39), z niewielkim zachmurzeniem 46 (70), z zachmurzeniem umiarkowanym 137 (113), dużym 127 (119), całkowitym 21 (24).
Usłonecznienie* wyniosło 1836,7 godzin (44,6% możliwego).
Wiatr**
Średnia całoroczna prędkość wiatru: 13,7 km/h (norma 13,4 km/h).
Najbardziej wietrznym miesiącem był luty (17,2 km/h), najmniej – sierpień (11,5 km/h).
Dni z silnym wiatrem (średnia prędkość dobowa v≥ 20,0 km/h): 46 (norma 47).
Najbardziej wietrzny dzień: 16 grudnia (średnia dobowa prędkość wiatru 34,4 km/h).
Najsilniejszy poryw: 70,6 km/h (19 sierpnia, niepotwierdzony).
Rzeka Wisła
Średnia całoroczna wysokość wody na rzece Wiśle (punkt pomiarowy Bulwary g. 6:00 UTC) wyniosła 117 cm (-46 cm wobec zbadanego przeze mnie okresu 1951-2020). Od maja do grudnia niemal bez przerwy panowały niskie stany wody, w pozostałym czasie stan nie osiągnął poziomu ostrzegawczego. Najwyższy stan uśredniony: luty (287 cm), najniższy: listopad (46 cm).
VarsoviaKlimat.pl
*****
*Seria homogeniczna (obliczenie własne dla Warszawy). **Wg danych GSOD (Global Summary of the Day, Ogimet.com).
Obliczenia uśrednionych parametrów meteorologicznych dokonane przez Autora na jego odpowiedzialność, na podstawie danych obserwacyjnych IMGW-PIB ze stacji meteorologicznej na lotnisku międzynarodowym Okęcie i innych źródeł, a także obserwacji własnych. Obliczone parametry mogą się różnić od wartości oficjalnie publikowanych przez IMGW-PIB.